Kreatywność, myślenie krytyczne, współpraca międzydziałowa, proponowanie innowacji, leadership to tematy powszechnie obecne w programach rozwojowych dla pracowników. Firmom zależy na wspieraniu kompetencji przyszłości, tym bardziej, że nie są one zbytnio wspierane przez system edukacji w Polsce. Podejście do wyzwań metodą design thinking (DT) umożliwia rozwój powyższych umiejętności. Ćwicząc używanie całego procesu i pojedynczych narzędzi nabieramy nowych nawyków, budujemy odwagę kreatywną. 

Edukacja metody design thinking daje dosyć szeroki wachlarz możliwości. Podejście jest zawsze warsztatowe, czyli „uczenie przez doświadczenie”. Można jednak realizować to na wiele sposobów. Mogą to być krótsze, jednorazowe wydarzenia, lub dłuższe poważniejsze procesy; możemy zaangażować większe bądź mniejsze grupy uczestników. W tym artykule chciałabym rozważyć kolejno poszczególne opcje jakie są dostępne. Wybrałam dwa podstawowe kryteria - czas i liczba osób. Powiem jakie potrzeby realizuje każda z możliwości, a również jakie niesie ryzyka.

Czas vs ilość uczestników
 

a) Krótkie, jednorazowe warsztaty Design Thinking

To bardzo popularna formuła warsztatów design thinking. Pokażmy zespołom jak pracować tą metodą w 4 godziny. Jest to wystarczający czas, żeby zarysować ideę DT i pozwolić uczestnikom przejść przez wszystkie jej etapy (Empatia - Diagnoza Potrzeb - Generowanie Rozwiązań - Prototypowanie - Testowanie). To wspaniały wstęp do rozmów i budowania ciekawości. Doświadczenie stworzenia konkretnych rozwiązań w zespołach, daje poczucie sprawczości i buduje kreatywną odwagę. Dobrze przeprowadzone warsztaty dają uczestnikom dobre, energetyczne doświadczenie, pozwalają popracować w zespołach, mogą zbudować ciekawość. Ale nie miejmy złudzeń - takie warsztaty nie zmienią stylu pracy. Podczas warsztatów na ok. 20 osób niemających wcześniejszych doświadczeń z Design Thinking, nie możemy spodziewać się przełomowych pomysłów dla firmy.

Plusy:

• Budowanie zaangażowania
• Zastrzyk dobrej energii
• Weryfikacja chęci zespołów do tego typu podejścia
• Doświadczenie dobrej współpracy w zespole
• Możliwość zbudowania ciekawości i otwartości na więcej
• Poznanie kilku narzędzi do użycia później

Minusy:

• Nie zbudują trwałej zmiany w firmie
• Nie rozwiążą bieżących wyzwań

b) Cykle krótkich warsztatów

Krótkie jednorazowe warsztaty są bardzo wygodną formą pracy, stosunkowo łatwą w koordynacji. Więc rekomendujemy je ze wszech miar. Krótkie formy można również kontynuować w cyklach. To sprawdza się w firmach gdzie jest już decyzja o systemowym wspieraniu kreatywności pracowników. Podczas krótkich warsztatów na temat wybranych elementów design thinking można budować kolejne kompetencje - podejście user centered design, konstruktywny feedback, proponowanie więcej niż jedno rozwiązania, co zmniejsza ryzyko krytyki, techniki kreatywne itp. Cykle warsztatów (po wprowadzeniu do DT) budują jasny przekaz dla pracowników, że to temat istotny dla firmy i są świetnym przyczynkiem do budowania kreatywnej, otwartej, kultury organizacji.

Plusy:

• Budowanie zaangażowania
• Zastrzyk dobrej energii
• Doświadczanie dobrej współpracy w zespole
• Nauka kompetencji przyszłości w praktyce
• Poznawanie ciągle nowych narzędzi współpracy
• Ciągłe uczenie
• Wdrażanie kreatywnej kultury organizacji

Minusy:

• Nie wykształci leaderów zmian

Jeśli chcemy się skupić na mniejszej liczbie osób w firmie, np. mamy upatrzonych leaderów zmian, i wierzymy, że wyposażając ich w narzędzia pomożemy im wprowadzić zmianę w zakresie ich zespołów, to doskonałym pomysłem są praktyczne kursy otwarte dla moderatorów. Tam, w stosunkowo krótkim czasie, są w stanie poznać narzędzia pracy, przetestować je wstępnie w bezpiecznym środowisku edukacyjnym i wrócić do firmy z energią do wprowadzania zmian. Z doświadczenia wiemy, że kursy otwarte są bardzo inspirującym środowiskiem dla potencjalnych leaderów. Spotykają tam osoby o podobnych motywacjach z innych firm czy organizacji. Dzieje się duża wymiana wiedzy i wzajemnych inspiracji.

Plusy:

• Głębsza wiedza o prowadzenia projektów innowacyjnych u wybranych osób
• Znajomość wachlarza narzędzi na poszczególne etapy projektów
• Umiejętność zaplanowania wewnętrznego (mniejszego) projektu metodą DT
• Gotowość i chęć do wprowadzania metody w codziennej pracy zespołów

Minusy:

• Małe doświadczenie praktyczne osób po kursach

To jest to do czego design thinking służy, czyli tworzenia nowych rozwiązań. Żeby móc pracować tą metodą w realnych projektach należy ją znać i jej ufać (czyli mieć tzw. design thinking mindset). Temu de facto służą wszystkie wcześniejsze warsztaty. Interdyscyplinarne zespoły stworzone z osób, które już rozumieją podstawowe założenia i podejście do tworzenia innowacji, idealnie nadają się do wspólnej pracy w dłuższym procesie nastawionym na wypracowanie rozwiązania konkretnego problemu firmy. Może to być nowy produkt, nowy proces, nowa usługa. Prace trwają na ogół kilka miesięcy i wewnętrzny zespół pracuje pod okiem/ze wsparciem doświadczonych moderatorów procesu. Jest to doskonała okazja do zdobywania doświadczenia przez wewnętrznych leaderów. Ścisły zespół projektowy na ogół liczy 3-6 osób, z udziałem innych pracowników na poszczególnych etapach prac. Uczestnicy nabierają doświadczenia w planowaniu procesu, moderowaniu spotkań, tworzeniu i prowadzeniu wywiadów z użytkownikami, diagnozowaniu ukrytych, nowych potrzeb, prowadzeniu sesji kreatywnych, określaniu kryteriów wyboru pomysłów, tworzeniu prototypów i planów testów, wyciąganiu wniosków z testów. Efektem są nowe rozwiązania gotowe do wdrożenia.

Plusy:

• Bieżący mentoring i coaching leaderów przez doświadczonych moderatorów
• Rozwiązywanie realnych wyzwań firmy
• Strategiczne podejście
• Głębokie zrozumienie wybranego wyzwania przez uczestników projektu
• Poczucie sprawczości leaderów
• Pełne podejście projektowe pozwala uniknąć błędów wdrożeniowych na kolejnych etapach projektu

Minusy:

• Wymaga udziału osób z doświadczeniem w design thinking
• Nie oddziaływuje na całą organizację

Jeśli jest decyzja, że firma chce podążać w stronę wspierania kreatywności i ciągłego poszukiwania innowacji to drogą do sukcesu jest dobrze skrojony program rozwojowy dla większej liczby pracowników. W takim programie powinny się znaleźć zarówno regularne warsztaty Design Thinking budujące nowe nawyki związane z kompetencjami przyszłości, jak i budowanie wiedzy i poznawanie narzędzi i metod prowadzenia projektów innowacyjnych przez przyszłych leaderów. Wsparcie ich mentoringiem przez doświadczonych prowadzących w wybranych projektach da pewność siebie do prowadzenia kolejnych. Decydując się na organizację programu wdrażania Design Thinking do firm należy uwzględnić krótsze i dłuższe cele firmy i dobrze opracować mierniki sukcesu. Wymaga to również zaprojektowania metod wymiany wiedzy w organizacji, tak aby, docelowo, leaderzy i pracownicy sami dbali o wewnętrzną kontynuację i byli niezależni od zewnętrznych ekspertów.

Plusy:

• Oddziaływanie na całą organizację
• Spójny komunikat do pracowników
• Różnorodność form pozwala dostosować się do potrzeb poszczególnych pracowników/działów
• Program kształcenia nowych leaderów, docenianie
• Trwała zmiana podejścia do kreatywności i ciągłego poszukiwania innowacji

Minusy:

• Wymaga dużej, odpowiedzialnej decyzji na starcie, żeby dobrze komunikować program
• Wymaga sprawnego planowania i dobrej koordynacji

Mam nadzieję, że powyższe wskazówki pozwolą Wam racjonalnie podejmować decyzje co do tego jakiego wsparcia w temacie design thinking potrzebuje Wasza firma. Na jakim jesteście etapie? Czy potrzebujecie wzmacniania kompetencji kreatywnych? Czy to już posiadacie i chcecie obudować je konkretną wiedzą dla leaderów? Czy może to oni potrzebują pomocy w realizacji swoich pierwszych większych projektów? A może już jesteście zdecydowani na dużą transformację?

W każdym ze scenariuszy polecamy się z naszą darmową konsultacją - odpowiemy na każde pytanie związane z tym, jak design thinking może pomóc Twojej firmie czy też organizacji, albo Tobie jako pracownikowi -  WYBIERZ TERMIN.